vlucht

Anderhalve week geleden dacht ik ineens aan een oud-collega die ik al jaren niet had gesproken. Ik vroeg me af wat hij nu deed en hoe het met hem ging. Toen ik van de week de lijst slachtoffers van vlucht MH17 bekeek, wist ik het.

Ik kende hem en zijn vrouw en zoontje niet bijzonder goed, maar ineens veranderde het begrip 'slachtoffers' in bewegende, pratende mensen van wie ik de interesses kende en wist waar ze woonden.

Sindsdien spookt vlucht MH17 eens te meer door mijn hoofd. Ik kan niets doen voor mijn oud-collega's, behalve een register tekenen of een bos bloemen neerleggen. Hun zoontje zal hun lievelingsland nooit te zien krijgen of zijn tekentalent verder kunnen ontwikkelen.

Ik ben meestal wars van nationalistische gevoelens en heb een grote hekel aan de veelgebezigde beginwoorden 'Nederland vindt..'. Toch was ik de afgelopen dagen geroerd, en ook trots op de moeite die zoveel mensen in het land zich getroostten om de doden op een respectvolle, waardige manier de laatste eer te bewijzen. Veel mensen kozen ervoor om uren langs de weg te staan, mee te lopen in een stille tocht of op een andere manier hun medeleven te tonen.

Misschien is dit wel de manier om niet machteloos te hoeven toezien bij zulke verbijsterende gebeurtenissen. Het zal de meesten van ons niet gegeven zijn om oorlogen te beëindigen, het smelten van de poolkappen om te buigen of kinderarbeid te stoppen. Maar machteloos zijn we allerminst. Wij hebben invloed, in onze keuken, op onze werkplek, in onze familie of vriendenkring.

We schijnen tienduizenden keuzes per dag te maken en op een heel groot deel van die keuzes hebben we invloed, ook al zijn we dat soms vergeten. Eigenlijk kiezen we telkens maar tussen twee dingen: liefde en angst. Vergeef ik mijn snauwende echtgenote of snauw ik terug? Ga ik doen wat ik al heel lang wil doen of durf ik niet? Val ik de vijand aan of ga ik met hem praten? Geen gemakkelijke keuzes, maar wel keuzes die we bewust kunnen maken.

Het is heel begrijpelijk dat de mensen die getroffen zijn door een gebeurtenis als deze, of een oorlog, boos zijn en op zoek gaan naar de dader. Maar het aanwijzen van de schurk lost het conflict meestal niet op.

In India wordt kinderen geleerd: geef een geschenk aan iedereen die je ontmoet, of het nu je vriend is of je vijand. Dat kan een kado zijn maar ook een compliment of een stille wens. Ik probeer dit tegenwoordig uit op mijn klanten (vooral op de ingewikkelde) en merk dat beide partijen er lichter en vrolijker van worden.

Het zou kunnen dat het zeldzaam naïef is om te denken dat liefde en compassie de wereld kunnen veranderen, maar het is de enige manier die ik ken. Misschien kunnen we de saamhorigheid van de afgelopen dagen blijven voeden en onze aandacht richten op mensen die liefde nodig hebben; wij allemaal eigenlijk.